Brend Nədir?

Gəlin kiçik bir təcrübə aparaq. Gözünüzün önünə iki eyni, ağ rəngli kofe fincanı gətirin. Biri tamamilə adsız, digərinin üzərində isə hamımızın tanıdığı yaşıl rəngli dairəvi loqo var. Funksional olaraq ikisi də eyni işi görür: çayı və ya kofeni isti saxlamaq. Bəs niyə birinə bir neçə manat, digərinə isə ondan qat-qat artıq pul ödəməyə hazırıq? Niyə o yaşıl loqolu fincanı əlimizdə tutmaq bizə fərqli bir hiss bəxş edir?

Cavab tək bir sözdə gizlidir: Brend.

Əgər siz də brendin sadəcə yaddaqalan bir ad, gözəl bir loqo və ya cəlbedici bir qablaşdırmadan ibarət olduğunu düşünürsünüzsə, böyük mənzərənin yalnız kiçik bir parçasını görürsünüz. Brend, bir şirkətin və ya məhsulun fiziki varlığından daha dərinə işləyən, insanların zehnində yaşayan bir anlayışdır. O, bir vəddir, bir reputasiyadır, bir hekayədir. O, sizin deyil, insanların sizin haqqınızda nə düşündüyü və nə hiss etdiyidir.

Bu yazıda biz brendin əslində nə olduğunu, niyə həyati vacib olduğunu və güclü bir brendin komponentlərinin nələrdən ibarət olduğunu araşdıracağıq.

Zənn edilənin əksinə: Brend sadəcə loqo deyil

İş dünyasına yeni addım atan bir çox sahibkar brendinq prosesini bir loqo sifariş etməklə bitmiş hesab edir. Lakin bu, binanın təməlini atmadan onun damını qurmağa çalışmağa bənzəyir. Gəlin aydınlaşdıraq:

• Sizin loqonuz brendiniz deyil. O, brendinizin simvoludur.
• Sizin məhsulunuz brendiniz deyil. O, brendinizin təqdim etdiyi dəyərdir.
• Sizin adınız brendiniz deyil. O, brendinizin çağırışıdır.

Bütün bunlar brend kimliyinizin vacib elementləridir, lakin brendin özü deyillər. Brend, bütün bu elementlərin və daha çoxunun bir araya gələrək yaratdığı ümumi təəssürat, hiss və təcrübədir.

Bəs əslində Brend nədir?

Brend, bir müştərinin şirkətinizlə hər təmas nöqtəsində (veb-saytınız, sosial media paylaşımlarınız, müştəri xidmətiniz, məhsulunuzun özü) yaşadığı bütün təcrübələrin məcmusudur. O, insanların zehnində formalaşan bir reputasiyadır.

• Brend bir vəddir: “Apple” məhsulu alanda innovasiya, dizayn və sadəlik vədini alırsınız. “Volvo” avtomobili alanda təhlükəsizlik vədini alırsınız. Sizin brendiniz müştərilərinizə nə vəd edir?
• Brend bir hissdir: Müəyyən bir brendin adını eşidəndə ağlınıza hansı sifətlər gəlir? Etibarlı? Həyəcanverici? Zərif? Lüks? Bu hisslər təsadüfi yaranmır, onlar illər ərzində ardıcıl fəaliyyətin nəticəsidir.
• Brend bir hekayədir: İnsanlar məhsulları deyil, hekayələri alırlar. Brendinizin yaranma səbəbi nədir? Missiyanız nədir? Nəyə inanırsınız? Hekayəniz, müştərilərinizin sizinlə emosional bir bağ qurmasına imkan yaradır.

Güclü Brendin Anatomiyası

Güclü bir brend qurmaq üçün bir neçə təməl komponentə diqqət yetirmək lazımdır:

1. Brendin Dəyərləri və Missiyası: Niyə mövcudsunuz? Dünyaya nə kimi bir dəyişiklik gətirmək istəyirsiniz? Bu, sizin kompasınızdır və bütün qərarlarınıza yol göstərməlidir.
2. Brendin Səsi (Brand Voice): Müştərilərinizlə necə danışırsınız? Səmimi və dostyana, yoxsa rəsmi və peşəkar? Həvəsləndirici, yoxsa sakitləşdirici? Brendinizin səsi bütün yazılı və şifahi ünsiyyətinizdə ardıcıl olmalıdır.
3. Brendin Vizual Kimliyi (Brand Identity): Məhz bu mərhələdə loqo, rəng palitrası, şriftlər və dizayn üslubu kimi vizual elementlər dövriyyəyə girir. Bu elementlər brendinizin dəyərlərini və səsini vizual olaraq təmsil etməlidir.
4. Brend Təcrübəsi (Brand Experience): Müştəri sizinlə ilk dəfə tanış olduğu andan məhsulu alıb istifadə etdikdən sonrakı dəstəyə qədər bütün prosesdə nə hiss edir? Bu təcrübənin hər addımı brend vədinizə uyğun olmalıdır.

Brend Bir Aktivdir

Səs-küylü və rəqabətli bazarda məhsullar və xidmətlər kopyalana bilər, lakin güclü bir brendin yaratdığı hiss və etibar kopyalana bilməz. Brend, sizin ən dəyərli biznes aktivinizdir. O, sizi rəqiblərinizdən fərqləndirir, müştəri sadiqliyi yaradır və şirkətinizin zamanın sınaqlarından keçməsinə imkan verir.

İndi öz biznesinizə bir daha nəzər salın. Siz sadəcə bir məhsul və ya xidmət satırsınız, yoxsa insanların inanmaq və bir parçası olmaq istədiyi bir hekayə, bir vəd, bir brend yaradırsınız?